نگارش و ویرایش

با این وجود

ترکیبِ «با این وجود» بی‌معنی و نادرست است و با قیاسِ نادرست از «با وجودِ» ساخته شده‌است. به‌جای «با این وجود» بهتر است بنویسیم «با این حال».🔸 بعضی ویراستاران «با این حال» را به‌شکلِ «بااین‌حال» می‌نویسند، چون هویتِ دستوریِ آن قیدِ مرکب است. نویسنده: سید حمید حسنی

تورمالین

تورمالین یا سنگ هزاررنگ، طیفی از انواع سنگ‌هاست.🔘 واژهٔ «تورمالین» (tourmaline) از فرانسه و انگلیسی به فارسی آمده و دراصل یعنی «سنگِ ترکیبی». ✅ در فارسی «ترومالین» هم می‌گویند. نویسنده: سید حمید حسنی

موفق یا مؤفق؟

🔹 گاهی می‌بینیم واژهٔ «موفق» را با همزه به‌اصطلاح روی کرسیِ «و» می‌نویسند (یعنی مؤفق*). 🔹 واژهٔ عربیِ «موفق» همزه ندارد. اسم مفعول از مصدرِ «توفیق» است؛ دقیقاً یعنی توفیق‌داده‌شده (ازسوی خداوند). وقتی با همزه بنویسیم، گویی از «تأفیق» گرفته شده‌است! 🔹 مقایسه کنید با: «مؤثر» و «مؤلف»، که به‌ترتیب با «تأثیر» و «تألیف» هم‌ریشه‌اند. …

موفق یا مؤفق؟ ادامه »

فَتاوی

  🔹 «فَتاوی» جمعِ مکسر (جمعِ شکستهٔ) «فَتویٰ/ فَتوا» است.🔸 تلفظِ این واژه «فَتاویٖ» /fatāvī/ است و تلفظ و املای آن به‌صورتِ «فَتاوا/ فَتاویٰ*» /*fatāvā/ نادرست است.🔺 «فَتاوی» با «عناصِر» و «فلافِل» قابل‌مقایسه است. نویسنده: سید حمید حسنی

محتوی و محتوا

🔹 شیشهٔ شربتْ محتویِ شربت است.🔸 شربتْ محتوای شیشه است. مثالی دیگر:🔹 این کارتن محتویِ ۲۴ کمپوت است.🔸 محتوای این کارتن ۲۴ کمپوت است. 🔹 «محتوی» یعنی دربردارنده؛🔸 «محتوا» یعنی دربرگرفته‌شده. 🖋 رابطهٔ محتوی و محتوا رابطهٔ ظرف و مظروف است. هردو واژه از عربی کلاسیک وارد زبان فارسی شده‌اند. املای «محتوا» در اصل «محتویٰ» …

محتوی و محتوا ادامه »

کلمات قصار یعنی چه؟

«کلمات قصار» یعنی چه؟ 🖋 «نمی‌دانم چرا مردم حرف زدن با دهان پُر را بد می‌دانند، ولی حرف زدن با مغز خالی را نه!»(اورسن ولز، ۱۹۱۵–۱۹۸۵، کارگردان، فیلم‌نامه‌نویس، بازیگر، و تهیه‌کنندهٔ برجستهٔ آمریکایی) 🔎 ترکیبِ «کلمات قصار» یعنی چه؟🔑 «کلمه» به‌معنی «جمله» هم بوده، اما این معنی منسوخ شده و در فارسی امروز به‌کار نمی‌رود. …

کلمات قصار یعنی چه؟ ادامه »