حرفه ویراستاری

آیا در شاهنامهٔ فردوسی واژهٔ عربی به کار رفته؟

پرسش: آیا در شاهنامهٔ فردوسی واژهٔ عربی به کار رفته؟پاسخ: بله، اما اندک. فردوسی، در متن عظیم شاهنامه، حدود ۷۲۵ واژهٔ عربی به کار برده، و البته این مقدار ناچیز است. چندین پژوهشگر بارها در این باره پژوهش کرده‌اند.بهترین و علمی‌ترین پژوهش در این باره کتابی‌ست از سجاد آیدِنْلو:فرهنگ‌وارهٔ لغات و ترکیبات عربی شاهنامه. تهران: …

آیا در شاهنامهٔ فردوسی واژهٔ عربی به کار رفته؟ ادامه »

مِزوتِراپی چیست؟

این واژه، در اصل، از دو جزء «مِزوـ» (پیشوندواره: -meso، به‌معنای میان و میانه) و «ـ‌تِراپی» (پسوندواره: therapy-، به‌معنای درمان) درست شده.مزوتراپی فرایندِ تزریقِ مواد دارویی و هومئوپاتی، عصاره‌های گیاهی، ویتامین‌ها، و برخی دیگر از مواد ویژهٔ فعالِ زیستی به‌وسیلهٔ سوزن‌های بسیار نازک به بخش چربیِ زیرپوستی‌ست. نویسنده: سید حمید حسنی

ماضیِ نقلیِ گفتاری

بنویسیماین فیلم‌و چن بار دیده‌م.هنوز ناهار نخورده‌م.مونده‌م چی‌کار کنم.بچه‌ها هنوز نیومده‌ن. ننویسیماین فیلم‌و چن بار دیدم.هنوز ناهار نخوردم.موندم چی‌کار کنم.بچه‌ها هنوز نیومدن. نویسنده: بهروز صفرزاده

غامض

املای واژهٔ «غامض»، به‌معنی پیچیده و دشوار و همچنین سخنِ پیچیده و دشوار، با «غ» و «ض» است نه با «غ» و «ز». 🔸 گاهی، حتی بعضی خواص، به‌اشتباه و تحت تأثیرِ «غمزه»، این واژه را به‌صورت «غامز»* می‌نویسند. «غمزه» یعنی ناز و کرشمه با حرکاتِ چشم.🔸 نکتهٔ ۱: «غَمْضِ عین» اصطلاحی ادیبانه و تقریباً …

غامض ادامه »

مکاتب، مکاتیب | ممالک، ممالیک

همه می‌دانیم که دو واژهٔ «مکاتب» و «ممالک» به‌ترتیب جمعِ «مکتب» و «مملکت»اند. اما «مکاتیب» جمعِ «مکتوب» است و «ممالیک» جمعِ «مملوک»؛ یعنی «مفاعیلْ» عموماً جمعِ «مفعول» است. نویسنده: سید حمید حسنی

«شانس مجدد» یا «فرصت مجدد»؟

در بعضی رقابت‌ها، کسانی که بازی یا مسابقه را به راه‌یافتگان به مسابقهٔ پایانی باخته‌اند، فرصت می‌یابند تا برای گرفتنِ مدال برنز و کسب مقام سوم با حریفی دیگر مبارزه کنند.به این فرصتِ دوباره به انگلیسی می‌گویند repechage؛ برگرفته از واژهٔ فرانسه: repêchage.در فارسی هم بعضاً «رپشاژ» گفته‌اند. برابرِ معمولِ آن در فارسی «شانس مجدد» …

«شانس مجدد» یا «فرصت مجدد»؟ ادامه »

نشانهٔ «‽»

یکی از نشانه‌های سجاوندی، حاصلِ ترکیبِ «؟» (نشانهٔ پرسش) و «!» (موسوم به نشانهٔ تعجب) است و در بسیاری از زبان‌ها معمولاً آن را به‌شکل «‽» نمایش می‌دهند.🔸 ظاهراً در فارسی، تحت تأثیرِ فرانسه، به آن نشانهٔ «تعجبی-پرسشی» (و گاه، به‌اشتباه، «نقطه‌پرسشی») می‌گویند. نام فارسی را احتمالاً تحت تأثیر نام فرانسوی‌اش، «پوان اکسکلاروگاتیف» (point exclarrogatif)، …

نشانهٔ «‽» ادامه »

«قُدوم» و «اَقدام»

به این جمله توجه فرمایید:«قُدوم مهمانان محترم را گرامی می‌داریم.» 🕯 در جملهٔ یادشده، «قُدوم» دراصل یعنی «قدم‌نهادن به جایی»، «واردشدن به جایی»، «ورود». ✅ در جمله‌هایی نظیر این، گاهی «مَقدَم» نیز می‌گویند و آن هم کاملاً روا و درست است؛ مثلاً در این جمله:«مقدم مهمانان محترم را گرامی می‌داریم.» 🔹 اما گاهی می‌بینیم که …

«قُدوم» و «اَقدام» ادامه »

با این وجود

ترکیبِ «با این وجود» بی‌معنی و نادرست است و با قیاسِ نادرست از «با وجودِ» ساخته شده‌است. به‌جای «با این وجود» بهتر است بنویسیم «با این حال».🔸 بعضی ویراستاران «با این حال» را به‌شکلِ «بااین‌حال» می‌نویسند، چون هویتِ دستوریِ آن قیدِ مرکب است. نویسنده: سید حمید حسنی

× چگونه می‌توانیم به شما کمک کنیم؟